سرمایهگذاری مشترک گروههای بزرگ بندری از امارات متحده عربی و فرانسه در بندر راهبردی لاذقیه سوریه، نشاندهنده یک تحول مهم در نقشه لجستیکی و اقتصادی منطقه است. این رویداد نه تنها برای سوریه که در سالهای اخیر شاهد درگیریهای داخلی و تحریمهای بینالمللی بوده، حائز اهمیت است، بلکه پیامدهای گستردهتری برای رقابتهای ژئوپلیتیکی در شرق مدیترانه دارد.
جزئیات سرمایهگذاری جدید در بندر لاذقیه
گروه بنادر AD امارات متحده عربی و گروه CMA CGM فرانسه، طی قراردادی مشترک، ۲۰ درصد از سهام ترمینال بینالمللی کانتینری لاذقیه (LICT) را به ارزش ۸۱ میلیون درهم (معادل ۲۲ میلیون دلار آمریکا) خریداری کردهاند. این توافق، که در ابوظبی و با حضور مدیران ارشد دو گروه امضا شد، بر گسترش همکاریهای بینالمللی و تقویت جایگاه بندر AD به عنوان یک بازیگر جهانی در تجارت و لجستیک تأکید دارد.
کاپیتان محمد جمعه الشمیسی، مدیرعامل گروه بنادر AD، این توافق را نشانهای از همکاری رو به رشد بینالمللی دانست که به تقویت حضور جهانی و مقیاس عملیات این گروه کمک میکند. هدف این سرمایهگذاری، نوسازی زیرساختها، ارتقاء سیستمهای دیجیتال و بهبود عملکرد عملیاتی بندر لاذقیه است. این پروژه بلندپروازانه، ظرفیت کنونی LICT را از ۲۵۰ هزار TEU (واحد معادل بیست فوت) به ۶۲۵ هزار TEU تا پایان سال ۲۰۲۶ افزایش خواهد داد.
اهمیت استراتژیک بندر لاذقیه: دروازهای رو به مدیترانه شرقی
بندر لاذقیه، اصلیترین دروازه دریایی سوریه محسوب میشود و بیش از ۹۵ درصد از حجم کانتینرهای این کشور را مدیریت میکند. این بندر نقش حیاتی در واردات و صادرات محصولات کشاورزی و کالاهای صنعتی سوریه ایفا میکند. موقعیت جغرافیایی لاذقیه، آن را به یک نقطه اتصال کلیدی در شرق مدیترانه تبدیل کرده و به همین دلیل، همواره مورد توجه قدرتهای منطقهای و بینالمللی بوده است. بازسازی و توسعه این بندر میتواند به احیای اقتصادی سوریه و تقویت جایگاه آن در مسیرهای تجاری بینالمللی کمک شایانی کند.
چرخش نفوذ در بندر لاذقیه: از ایران تا همکاریهای اروپایی-عربی
پیش از این، اپراتوری بندر لاذقیه در اختیار ایران بود؛ وضعیتی که این بندر را تحت تأثیر تحریمهای ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا قرار داده بود. سرمایهگذاری مشترک امارات و فرانسه، نشانگر یک تغییر پارادایم در مدیریت و بهرهبرداری از این زیرساخت حیاتی است. این تحول، فرصتهای جدیدی را برای این دو کشور فراهم آورده تا از پتانسیلهای استراتژیک لاذقیه بهرهبرداری کنند. امارات با هلدینگهای قدرتمند خود در حوزه بنادر و لجستیک، و فرانسه با دارا بودن گروه CMA CGM که یکی از سه خط کشتیرانی برتر جهان است، به دنبال کسب منافع اقتصادی، امنیتی و سیاسی بلندمدت در این بندر هستند.
تأثیر سرمایهگذاری در بندر لاذقیه بر معادلات منطقهای و کریدورهای جهانی
توسعه بندر لاذقیه میتواند نقش آن را به عنوان یک دروازه حیاتی بین شرق و غرب تقویت کند. این بندر پتانسیل ایفای نقش در کریدورهای تجاری شرقی-غربی کالا و همچنین کریدورهای انتقال انرژی به اروپا را دارد. این موضوع میتواند پیامدهای ژئوپلیتیکی قابل توجهی در پی داشته باشد. به عنوان مثال، برخی تحلیلگران این تحول را بالقوه تهدیدی برای پروژههای کریدورهای رقیب، مانند کریدورهای IMEC (کریدور هند-خاورمیانه-اروپا) و داوود که مد نظر اسرائیل هستند، میدانند. تنشهای منطقهای و حملات هوایی به سوریه، از جمله مناطق اطراف بندر لاذقیه، در گذشته نیز با تلاشها برای توسعه این بندر همزمان بوده است، که نشان از حساسیتهای ژئوپلیتیکی پیرامون آن دارد.
آینده بندر لاذقیه؛ فرصتها و چالشهای پیشرو
سرمایهگذاری امارات و فرانسه، فصلی جدید را برای بندر لاذقیه و بالطبع برای سوریه آغاز میکند. این تحول با خود هم فرصتهای چشمگیری به همراه دارد و هم چالشهایی را پیش رو میگذارد:
فرصتها:
احیای اقتصادی و تجاری سوریه از طریق افزایش ظرفیت و کارایی بندر.
تقویت جایگاه بندر لاذقیه در شبکه لجستیک بینالمللی و جذب بیشتر سرمایهگذاریهای خارجی.
بهبود روابط تجاری سوریه با کشورهای حوزه خلیج فارس و اروپا.
چالشها:
بیثباتی سیاسی و امنیتی در سوریه که میتواند بر روند توسعه و بهرهبرداری از بندر تأثیر بگذارد.
رقابتهای ژئوپلیتیکی و منطقهای که ممکن است مانع از تحقق کامل پتانسیلهای بندر شود.
لزوم برقراری اعتماد مجدد با شرکای تجاری و خطوط کشتیرانی بینالمللی پس از سالها تحریم.
در مجموع، این سرمایهگذاری نه تنها یک گام مهم اقتصادی برای دو کشور سرمایهگذار و سوریه محسوب میشود، بلکه یک رویداد ژئوپلیتیکی قابل تأمل است که میتواند موازنه قدرت و مسیرهای تجاری منطقه شرق مدیترانه را دگرگون سازد.