مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس از طرحی راهبردی خبر داده است که میتواند به تاسیس نخستین منطقه آزاد مشترک جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه، جمهوری آذربایجان و ارمنستان، منجر شود. این طرح که با بررسی پایانه مشترک جلفا ـ کلاله آغاز شده، گامی بلند در مسیر تقویت دیپلماسی اقتصادی و بهرهبرداری حداکثری از ظرفیتهای ژئوپلیتیکی بینظیر شمال غرب کشور محسوب میشود.
[Image Link: 
]
موقعیت استراتژیک منطقه آزاد ارس؛ پلی به سوی تعاملات فرامرزی
منطقه آزاد ارس، به واسطه قرار گرفتن در نقطه اتصال سه کشور ارمنستان، جمهوری آذربایجان و جمهوری خودمختار نخجوان، از مزایای ژئوپلیتیکی منحصر به فردی برخوردار است. این موقعیت کلیدی، فرصتهای بینظیری را در حوزههای تجارت، انرژی، گردشگری و سلامت فراهم آورده که میتواند فراتر از مرزهای ملی، تاثیرگذار باشد. هادی مقدمزاده، مدیرعامل سازمان منطقه آزاد ارس، در نشستی با مسئولان وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی تبریز، بر پتانسیل بالای این منطقه برای توسعه همکاریهای فراملی تاکید کرده است. این نگاه به منطقه آزاد ارس، آن را به کانونی برای دیپلماسی اقتصادی فعال در شمال غرب ایران تبدیل میکند.
طرح پایانه مشترک جلفا ـ کلاله؛ افقی نوین برای منطقه آزاد مشترک
در چارچوب رویکردهای نوین دولت و وزارت اقتصاد برای ایجاد مناطق آزاد نسل ششم و هفتم که بر محوریت فناوری، اقتصاد دانشبنیان و زنجیره ارزش تمرکز دارند، منطقه آزاد ارس آمادگی خود را برای تاسیس منطقه آزاد مشترک با جمهوری آذربایجان و ارمنستان اعلام کرده است. این ابتکار عملی، پس از توافقات اولیه با مقامات دو کشور و سفیر ارمنستان در تهران، با بررسی طرح پایانه مشترک جلفا ـ کلاله وارد فاز اجرایی شده است. هدف از این پایانه، تسهیل و تسریع مبادلات تجاری و ترانزیتی است که زیربنای لازم برای شکلگیری یک منطقه آزاد مشترک پویا را فراهم میآورد. این منطقه آزاد مشترک، علاوه بر جذب سرمایه و ارزآوری، بستری برای ایجاد اشتغال و کاهش فشارهای اقتصادی ملی خواهد بود.
مناطق آزاد نسل ششم و هفتم: فراتر از تجارت سنتی
مناطق آزاد نسل ششم و هفتم، برخلاف نسلهای اولیه که عمدتاً بر تجارت کالا و معافیتهای گمرکی تمرکز داشتند، به ابعاد گستردهتری از توسعه اقتصادی میپردازند. این مناطق، اغلب مبتنی بر نوآوری، فناوریهای پیشرفته، توسعه خدمات دانشبنیان، گردشگری تخصصی (مانند گردشگری سلامت) و آموزشهای مهارتی طراحی میشوند. هدف این نسل از مناطق آزاد، ایجاد اکوسیستمهای اقتصادی است که با جذب شرکتهای فناور و سرمایههای انسانی متخصص، ارزش افزوده بالاتری را خلق کرده و به اقتصاد ملی کمک کنند. در همین راستا، توجه منطقه آزاد ارس به زیستفناوری، شرکتهای دانشبنیان و احیای پردیس علوم پزشکی، نمونهای از این رویکرد پیشرفته است.
گردشگری سلامت و توسعه علمی؛ بالهای پرواز منطقه آزاد ارس
مدیرعامل منطقه آزاد ارس تاکید کرده است که پتانسیلهای علمی و زیستفناوری موجود در ارس، به همراه حضور شرکتهای دانشبنیان، زمینههای لازم را برای توسعه زیرساختهای علمی سلامت فراهم آورده است. در این راستا، احیای پردیس علوم پزشکی سابق ارس و راهاندازی رشتههای تخصصی نظیر طب کار، در کنار ایجاد دانشکده زبان بینالمللی با همکاری دانشگاه علوم پزشکی تبریز، میتواند به طور مستقیم به ارتقای سطح علمی، بهبود خدمات سلامت و افزایش اشتغال در منطقه کمک شایانی کند. ارس با این اقدامات، از یک پایگاه صرفاً تجاری به یک مرکز نوآور و سلامتمحور تغییر کاربری خواهد داد. همچنین، توسعه آموزشهای مهارتی و زبانهای تخصصی برای صنایع فعال در این منطقه آزاد، پیوند میان دانشگاه و صنعت را تقویت کرده و به ایجاد نیروی کار متخصص و رقابتی منجر میشود.
تلاشها برای ایجاد منطقه آزاد مشترک در ارس و بررسی طرح پایانه مشترک جلفا ـ کلاله، نشاندهنده عزم جدی ایران برای تقویت دیپلماسی اقتصادی با همسایگان خود است. این اقدامات نه تنها منافع اقتصادی دوجانبه را به همراه دارد، بلکه میتواند به ثبات و توسعه پایدار منطقهای نیز کمک کند. مزایای کلیدی ایجاد منطقه آزاد مشترک عبارتند از:
تسهیل و گسترش تجارت و ترانزیت کالا
جذب سرمایهگذاریهای خارجی مشترک
ارتقاء سطح فناوری و تبادل دانش
ایجاد فرصتهای شغلی جدید و پایدار
تقویت روابط سیاسی و فرهنگی منطقهای
مردم منطقه آزاد ارس و شهرستان جلفا، با امیدواری به تحقق این برنامهها، در انتظار خبرهای خوب در حوزههای سلامت و اشتغال هستند. همکاریهای وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی تبریز با منطقه آزاد ارس، نویدبخش آیندهای روشن برای این منطقه استراتژیک در شمال غرب کشور است.
مطالب مرتبط
- مذاکرات فشرده برای احیای کریدور ریلی ITI؛ ایران در مسیر تثبیت جایگاه هاب ترانزیت غرب به شرق
- آسفالت ۴۰ کیلومتر راه روستایی زنجان با مشارکت بسیج، نویدبخش تحول زیرساختی است
- تخصیص ۵۰ میلیارد ریال نویدبخش جهش چشمگیر در کیفیت راههای خانمیرزا شد
- آسفالت ۴۰ کیلومتر راه روستایی زنجان با مشارکت بسیج، نویدبخش تحول زیرساختی است